- INTRODUCTIE
- WERKWAARDE 1: AUTONOMIE
- WERKWAARDE 2: CREATIVITEIT
- WERKWAARDE 3: AFWISSELING
- WERKWAARDE 4: ZELFONTWIKKELING
- WERKWAARDE 5: STRUCTUUR
- WERKWAARDE 6: ZEKERHEID
- WERKWAARDE 7: INVLOED
- WERKWAARDE 8: PRESTIGE
- WERKWAARDE 9: PRESTATIES
- WERKWAARDE 10: FINANCIËLE BELONING
- WERKWAARDE 11: BALANS WERK EN PRIVÉ
- WERKWAARDE 12: ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN
- WERKWAARDE 13: RELATIES OP HET WERK
- WERKWAARDE 14: ALTRUÏSME
Het belang van werkwaarden voor werkgeluk
INTRODUCTIE
Werkgeluk heeft veel te maken met werkwaarden.
Waarden zijn een onderdeel van je persoonlijkheid. Het zijn zaken die je belangrijk vindt in alle aspecten van jouw leven. Wanneer je het bijvoorbeeld belangrijk vindt om anderen te helpen, of voor anderen te zorgen, dan doe je dat waarschijnlijk in je dagelijkse leven voor mensen om je heen. En misschien heb je een beroep waarin dat ook tot uiting komt.
Wanneer je werk hebt waarin de werkwaarden die jij belangrijk vindt voldoende ruimte krijgen, dan neemt de kans dat je succesvol en gelukkig zult zijn in je werk toe.
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat er 14 werkwaarden zijn die als fundamentele werkwaarden kunnen worden gezien. Gedurende je leven kan het belang van een werkwaarde af- of toenemen. Een waardering van jouw werkwaarden is dus een momentopname. Al is het niet zo dat werkwaarden ineens veranderen.
WERKWAARDE 1: AUTONOMIE
Behoefte/verlangen/drijfveer: Onafhankelijk / zelfstandig willen werken. Eigen beslissingen kunnen nemen m.b.t. hoe je iets doet en wanneer je het doet.
Werk waarvan jij zelf de inhoud bepaalt en dat je op je eigen manier kunt uitvoeren. Zelf kiezen wat je gaat doen en ook wanneer je het doet, is voor mensen die hoog scoren op deze werkwaarde van belang. Dit terwijl mensen die aangeven dat deze werkwaarde veel minder belangrijk voor hen is het niet erg vinden om gerichte opdrachten te krijgen van een ander. Bij meer autonomie hoort ook meer verantwoordelijkheid en mensen die veel waarde hechten aan deze werkwaarde hebben daar dan ook geen moeite mee.
De werkwaarde autonomie is een duidelijke tegenhanger van de werkwaarde structuur. Maar bij structuur gaat het vooral om de taak terwijl bij autonomie het ook meer om persoonlijke zelfbeschikking gaat. Het zijn vooral hoger opgeleiden die meer waarde hechten aan autonomie. Daarbij is het enigszins zo dat naarmate mensen ouder worden deze werkwaarde in belang toeneemt. De werkwaarde autonomie vind je in de praktijk ook terug onder benamingen als 'onafhankelijkheid', 'zelfbeschikking' en 'zelfstandigheid'.
VitaeBox: Leefgebied ZIJN: Autonoom willen werken heeft te maken met je persoonlijkheid, met wie je bent. Met de manier waarop je zelf verantwoordelijkheid wil zijn voor het werk dat je doet en hoe je dat doet. Dit wil niet zeggen dat je geen structuur nodig hebt. Iemand die graag autonoom werkt kan wel behoefte hebben aan een duidelijke structuur m.b.t. taken en verantwoordelijkheid. Maar heeft waarschijnlijk een allergie wanneer de leidinggevende micro-management toepast en precies vertelt hoe iets uitgevoerd moet worden.
WERKWAARDE 2: CREATIVITEIT
Behoefte/verlangen/drijfveer: Graag nieuwe ideeën of producten willen uitwerken. Vernieuwend bezig willen zijn. Bedenken van innovatieve oplossingen voor problemen.
Werken met mensen: Liefst zelfstandig of in kleine teams.
Werk waarin ruimte bestaat om vernieuwende ideeën te bedenken.
Mensen die hoog scoren op deze werkwaarde zullen meer dan anderen hun fantasie willen gebruiken in hun werk. Nieuwe en originele dingen bedenken geeft hen voldoening. Ook het bedenken van innovatieve oplossingen voor problemen is een vorm van creativiteit waar zij duidelijk meer mee hebben dan zij die veel minder aan deze werkwaarde hechten. Maar let op. In het algemeen geldt dat veel mensen de werkwaarde creativiteit belangrijk vinden in hun werk. Een lagere score op deze werkwaarde geeft dan ook niet aan dat iemand creativiteit volstrekt onbelangrijk vindt. Het geeft slechts aan dat iemand het minder belangrijk vindt dan de gemiddelde Nederlander en die hecht behoorlijk aan creativiteit. Vrijwel iedereen bijvoorbeeld wil graag eigen ideeën in zijn of haar werk kunnen stoppen.
Werken bij een kleiner bedrijf kan soms makkelijker ruimte bieden voor creativiteit omdat functies soms breder zijn en kleinere bedrijven makkelijker en sneller kunnen veranderen. Bij grote bedrijven daarentegen zijn er soms juist specialistische functies te vinden die heel sterk focussen op creativiteit. Bijvoorbeeld bij een R&D afdeling.
VitaeBox: Leefgebied: DOEN waar je van HOUDT: Wanneer je doet waar je van houdt dan beleef je plezier aan je werk. Dan ervaar je waarschijnlijk flow tijdens je werk en vergeet je de tijd. Soms zelfs zo erg dat je het zonde vindt dat het tijd is om naar huis te gaan.
WERKWAARDE 3: AFWISSELING
Behoefte/verlangen/drijfveer: Variatie en afwisseling. Werken aan verschillende dingen of avontuurlijk werk. Routine is vaak onbevredigend.
Werk dat afwisseling en variërende werkzaamheden biedt.
Variatie en afwisseling zijn voor veel mensen belangrijk in hun werk. Meestal neemt dat dan de vorm aan van het werken aan verschillende dingen tegelijkertijd of soms zelfs avontuurlijk of spannend werk. Werk met slechts één vaste taak is voor mensen die hoog scoren op deze werkwaarde zeer onbevredigend. Voor mensen die laag scoren op deze werkwaarde geldt veel eerder dan voor anderen dat regelmaat en constantheid in hun werk gewaardeerd en belangrijk gevonden worden.
De werkwaarde afwisseling hangt duidelijk samen met de werkwaarde creativiteit. Een hoge score op de één gaat dus relatief vaak samen met een hoge score op de ander. Mannen en vrouwen vinden afwisseling overigens even belangrijk. Ook zijn er geen verschillen voor mensen van verschillende leeftijden op opleidingsniveaus. Afwisseling wordt ook wel 'variatie' genoemd of 'werk met diverse werkzaamheden'. In de praktijk wordt vaak van mensen die gevarieerd werk moeten doen gevraagd dat ze voldoende flexibel zijn.
VitaeBox: Leefgebied: DOEN waar je van HOUDT: De een houdt van meer routine dan de ander. Sommige mensen vinden routine hartstikke saai en andere mensen vinden het juist prettig. Die weten dan waar ze aan toe zijn.
WERKWAARDE 4: ZELFONTWIKKELING
Behoefte/verlangen/drijfveer: Uitdagingen, jezelf persoonlijk of in je werk verder willen ontwikkelen. Openstaan voor nieuwe dingen.
Werk waarin ruimte is voor de ambitie om jezelf persoonlijk en in je werk verder te ontwikkelen.
Jezelf willen ontwikkelen kan op veel manieren en deze werkwaarde weerspiegelt hoe belangrijk je die vindt. Je kunt bijvoorbeeld nieuwe vaardigheden ontwikkelen, algemene kennis opdoen of specifiek groeien in je vakgebied. Maar ook op het persoonlijke vlak kun je de uitdaging zoeken. Nieuwe kanten aan jezelf willen ontdekken en het beste uit jezelf halen, zijn zaken die voor mensen die hechten aan de werkwaarde zelfontwikkeling belangrijker dan voor hen die laag scoren. Zelfontwikkeling kost tijd, energie en moeite en dat moet je er wel voor over hebben. Maar vrijwel iedereen vindt zelfontwikkeling van belang. Mensen die heel laag scoren op deze werkwaarde zullen dus nog zeker wel enig belang hechten aan hun ontwikkeling. Mensen die gemiddeld of hoger scoren staan er ruimschoots voor open.
Er zijn geen duidelijke verschillen in de mate waarin mannen versus vrouwen of jongeren versus ouderen zelfontwikkeling belangrijk vinden. Deze werkwaarde wordt wellicht net iets meer door hoger opgeleide ouderen belangrijk gevonden. Andere termen die gebruikt worden in relatie tot zelfontwikkeling zijn 'ontplooiing', 'persoonlijke groei' en 'professionele ontwikkeling'.
VitaeBox: Leefgebied: ZIJN: Aan je Zelfontwikkeling willen werken heeft te maken met je persoonlijkheid. Het willen hebben van uitdagingen in het leven. Willen leren. Niet omdat het moet maar omdat je het zelf graag wil.
Bij deze werkwaarde is het handig om na te gaan op welk vlak je het belangrijk vind om jezelf te ontwikkelen. Het kan gaan over persoonlijke ontwikkeling of over jezelf ontwikkelen in je vakgebied. Of steeds beter worden in het werk dat je doet.
WERKWAARDE 5: STRUCTUUR
Behoefte/verlangen/drijfveer: Werk dat bestaat uit vaste werkzaamheden en routines. Graag willen weten waar je aan toe bent en wat je moet doen.
Werk dat bestaat uit vaste werkzaamheden en routines.
Weten waar je aan toe bent en wat je moet doen is voor mensen die hoog scoren op deze werkwaarde belangrijk in hun werk. Vaste kaders, heldere regels en een eenduidige taak bieden overzicht en voorkomen onverwachte onduidelijkheden. Mensen die lager scoren op deze werkwaarde hebben juist geen behoefte aan een vast omschreven takenpakket en vinden een strikte structuur niet van belang. Mensen die hoog scoren op deze werkwaarde vinden het vaak prima dat iemand anders aangeeft wat ze moeten doen.
Mensen met een middelbare opleiding vinden structuur vaker belangrijk dan mensen met een hogere opleiding. In uitvoerend werk zit relatief meer structuur dan in werk waarin denken en leidinggeven voorop staat.
VitaeBox leefgebied: DOEN waar je van HOUDT: Structuur gaat over duidelijkheid. Graag willen weten wat je moet doen en soms ook hoe of wanneer je het moet doen. Bij het waarderen van deze werkwaarde is het handig om erover na te denken in hoeverre je structuur wel of niet belangrijk vindt. Het kan zijn dat je het belangrijk vindt dat er duidelijke kaders zijn waarbinnen je vrij bent om je werk te doen zoals jij het wil. Of dat je het belangrijk vindt dat er ook duidelijkheid is binnen de kaders, bv. een eenduidige taak of wat je wanneer moet doen, etc.
WERKWAARDE 6: ZEKERHEID
Behoefte/verlangen/drijfveer: Zekerheid in het leven. T.a.v. werk geldt dit voor baanzekerheid en inkomen. De inhoud van de baan en de hoogte van het inkomen kan ondergeschikt zijn aan de behoefte aan zekerheid.
Werk met zekerheid over je baan en toekomst.
Mensen die hoger scoren op deze werkwaarde hebben net zoals de meeste mensen behoefte aan een vast contract en de financiële zekerheid die dat biedt. Mensen die weinig belang hechten aan deze waarde zullen minder moeite hebben met onduidelijkheid over de toekomst van hun baan of een tijdelijk contract. Overigens geldt voor vrijwel iedereen dat er wel altijd belang wordt gehecht aan de betrouwbaarheid van een werkgever.
Zekerheid hangt redelijk sterk samen met de mate waarin iemand ook de werkwaarde structuur belangrijk vindt. Net als bij structuur geldt ook voor zekerheid dat middelbaar opgeleiden hier iets meer belang aan hechten dan hoger opgeleiden. Voor mannen of vrouwen of verschillende leeftijdsgroepen zijn er geen noemenswaardige verschillen met betrekking tot deze werkwaarde.
VitaeBox: Leefgebied: DOEN waar je voldoende voor BETAALD krijgt: Baanzekerheid gaat vaak samen met de fase van het leven waarin je zit. Ben je jong en heb je nog niet zoveel verantwoordelijkheden dan heb je meer ruimte om te experimenten. Of ben je juist wat ouder en heb je het een en ander opgebouwd dan heb je misschien ook meer ruimte om e.e.a. uit te proberen. Daarnaast neemt de een gemakkelijker risico’s dan de ander. Baanzekerheid geeft ruimte omdat je je niet druk hoeft te maken om je baan maar kan ook beknellend zijn omdat je niet weg durft te gaan.
WERKWAARDE 7: INVLOED
Behoefte/verlangen/drijfveer: Graag invloed willen hebben. Het verlangen om anderen, de omgeving en situaties te kunnen leiden of beïnvloeden. Mee willen praten over belangrijke beslissingen. Graag netwerken en/of een functie met een sturende rol.
Werk waarin je bepaalt wat anderen moeten doen en invloed hebt op beslissingen.
Invloed willen hebben betekent dat je mee wilt praten over belangrijke beslissingen en dat je invloed hebt op de organisatie. Mensen die echt veel belang hechten aan deze werkwaarde zullen daarbij ook over anderen willen beslissen en gericht aan hen kunnen vertellen wat zij moeten doen. Veel mensen vinden overigens wel dat hun werk voldoende verantwoordelijkheid met zich mee moet brengen waardoor ze altijd een bepaalde mate van invloed en gelding hebben. Mensen die echt lager scoren op deze werkwaarde geven weinig om het hebben van inspraak en beslissingsbevoegdheid.
Het is niet het geval dat mannen duidelijk meer belang hechten aan invloed dan vrouwen. Ook leeftijd of opleidingsniveau zegt niets over de mate waarin iemand belang hecht aan deze werkwaarde. Termen als 'macht', 'leidinggeven' en 'verantwoordelijkheid' zijn verbonden met de werkwaarde invloed.
Invloed bestaat uit verschillende aspecten. Van het hebben van invloed met betrekking tot je eigen werkzaamheden. Tot het willen nemen van beslissingen op team-, afdelings-, of bedrijfsniveau. Of beslissingen willen nemen over mensen, in een leidinggevende rol of in een HR functie.
VitaeBox: Leefgebied: MENSEN: Graag beslissingen willen nemen / invloed willen uitoefenen op mensen. Door middel van netwerken of in een leidinggevende rol of in een HR functie.
VitaeBox: Leefgebied: OMGEVING: Graag beslissingen willen nemen die buiten je eigen werkzaamheden vallen. Invloed willen uitoefenen op team-, afdelings-, of bedrijfsniveau. Of zelfs daarbuiten.
Voor je droombaan kan het zijn dat je wel graag invloed wil hebben en beslissingen wil nemen m.b.t. je omgeving. Maar niet persé m.b.t. mensen. Of andersom.
WERKWAARDE 8: PRESTIGE
Behoefte/verlangen/drijfveer: Imponeren, aanzien willen hebben. Ervan houden als anderen tegen je opkijken. Statussymbolen als titels of officiële erkenning is belangrijk.
Werk waaraan je status en aanzien kunt ontlenen.
Voor anderen en de maatschappij als geheel geldt dat ze voor bepaalde typen werk meer waardering hebben dan voor ander soort werk. Voor mensen die hechten aan de werkwaarde prestige is het belangrijk om werk te hebben waar anderen van onder de indruk zijn en waar tegen opgekeken wordt. Vanzelfsprekend zal niemand graag werk doen dat geen enkel maatschappelijk aanzien geniet, maar mensen die laag scoren op deze werkwaarde geven duidelijk minder om de mening van anderen over hun werk dan mensen die prestige wel belangrijk vinden.
De werkwaarde prestige hangt enigszins positief samen met de werkwaarden financiële beloning en invloed. Voor mensen die hoger opgeleid zijn lijkt prestige iets belangrijker dan voor mensen die middelbaar zijn opgeleid.
VitaeBox Leefgebied: DOEN wat je VOLDOENING geeft: Trots zijn op wat je doet zonder dat iemand het ziet of waardeert is lastig vast te houden. Waar doe je het dan voor? Prestige, aanzien en erkenning motiveert om door te gaan. De meeste mensen vinden het fijn wanneer hun werk erkent wordt, gezien wordt. Voor de een is het fijn en voldoende en voor de ander is het een doel op zich.
WERKWAARDE 9: PRESTATIES
Behoefte/verlangen/drijfveer: De behoefte om ergens heel goed of expert in te zijn. Graag willen onderzoeken. Taken of activiteiten afbakenen om te kunnen specialiseren. Werk waarin ambitie en individuele prestaties gewaardeerd en beloond worden. Werk waarin je je gedrevenheid kwijt kan.
Werk waarin ambitie en individuele prestaties gewaardeerd en beloond worden.
Voor mensen die gemiddeld of hoger scoren op de werkwaarde prestaties is het belangrijk om hun gedrevenheid in hun werk kwijt te kunnen. Daarbij is het zeker ook belangrijk dat dergelijke inspanningen iets opleveren. Dat kan een positieve beoordeling zijn of een beloning maar ook puur voor iemand zelf kan het heel bevredigend zijn om te laten zien wat hij of zij kan. Mensen die heel laag scoren op deze werkwaarde zullen duidelijk minder de behoefte voelen om zich te onderscheiden en zijn wellicht van nature wat sneller tevreden.
Andere gebruikte benamingen voor deze werkwaarde zijn ook wel eens 'ambitie', 'drive' of 'prestatiemotief'. Onder jongeren lijkt het zo te zijn dat hoger opgeleiden hier net iets hoger op scoren dan middelbaar opgeleiden al is het verschil maar klein. Verder zijn er geen andere verschillen tussen leeftijdsgroepen of op basis van geslacht voor deze werkwaarde. Hoge scores op prestaties gaan relatief wat vaker samen met lagere scores op altruïsme maar juist met hogere scores op financiële beloning en invloed.
VitaeBox: Leefgebied DOEN – VOLDOENING: Graag ergens heel goed in willen zijn is een krachtige drijfveer. Jezelf steeds verder specialiseren en je output verbeteren. Zodat je trots kan zijn op wat je doet. Net als bij de werkwaarde Prestige geldt dat waardering en erkenning motiveert om door te gaan. De meeste mensen vinden het fijn wanneer hun werk erkent wordt, gezien wordt. Voor de een is het fijn en voldoende en voor de ander is het een doel op zich.
WERKWAARDE 10: FINANCIËLE BELONING
Behoefte/verlangen/drijfveer: Belang hechten aan materiële beloning. Een hoog inkomen is een belangrijke graadmeter voor succes.
Werk waarmee je veel geld verdient.
Veel geld verdienen is niet voor iedereen belangrijk zolang het maar wel genoeg is om voldoende leuke dingen te kunnen doen. Voor mensen die heel hoog scoren op deze schaal geldt dat een hoog salaris ook echt heel belangrijk is en dat ze bij voorkeur meer willen verdienen dan anderen. Voor mensen die minder belang hechten aan de financiële beloning geldt dat ze minder snel op zoek zullen zijn naar werk waarin bonussen verdiend kunnen worden of een dertiende maand aan salaris wordt uitgekeerd.
Of iemand een man of vrouw is, hoog of middelbaar opgeleid, jong of oud zegt weinig over de mate waarin iemand belang hecht aan veel geld verdienen. In al deze gevallen kan het veel of weinig van belang zijn. Wellicht dat mensen wanneer ze ouder worden de relativiteit van geld wel meer gaan inzien, maar dat verandert weinig aan het eventuele belang dat ze eraan hechten. Een term die wel eens wordt gebruikt in plaats van financiële beloning is 'materialisme' of 'instrumentaliteit van de beloning'. Dat laatste heeft dan betrekking op de mate waarin de financiële beloning toereikend is voor de dingen die je er mee wilt doen.
VitaeBox: Leefgebied: DOEN waar je voldoende voor BETAALD wordt: Net als de waarde zekerheid voorkomt een bepaalde hoogte van inkomen geldzorgen. Waardoor je ruimte hebt om je te focussen op andere zaken die voor jou belangrijk zijn. Wanneer je geld verdienen ziet als een doel van het werk dat je doet dan is deze werkwaarde een must voor jouw droombaan.
WERKWAARDE 11: BALANS WERK EN PRIVÉ
Behoefte/verlangen/drijfveer: Werk dat goed samengaat met je privéleven en gunstig aansluit op je vrije tijd.
Werk dat goed samengaat met je privéleven en gunstig aansluit op je vrije tijd.
Mensen die veel belang hechten aan de werkwaarde balans werk en privé zullen in hun werk vooral waarde hechten aan gunstige werktijden, pauzes wanneer nodig en vakanties wanneer hen dat persoonlijk het beste uitkomt. Een goede balans tussen privé-tijd en werktijd is voor hen van groot belang. Hoewel niemand een verstoring van zijn privéleven door zijn werk zal waarderen geldt voor mensen die lager scoren op deze werkwaarde dan ze dit minder erg vinden dan anderen.
Het lijkt logisch dat er levensfasen zijn waarin de balans tussen werk en privé belangrijker is. Denk bijvoorbeeld aan jonge ouders. Toch is dit maar zeer beperkt waar. In het algemeen geldt dat jongeren en mensen in de leeftijd van gezinsvorming slechts net iets meer belang hechten aan een goede balans tussen werk en privé dan ouderen. Ook zijn er geen noemenswaardige verschillen tussen mannen en vrouwen. De balans tussen werk en privé als werkwaarde is daarmee vrij universeel verdeeld over mensen.
VitaeBox: Leefgebied WELZIJN en VitaeBox: Leefgebied: BALANS: Het willen scheiden van werk en privé of juist willen laten overlopen van werk en privé zaken. Of een beetje van beiden. Wanneer het belangrijk voor je is dat jouw privé leven strikt gescheiden is van je werkleven dan is deze werkwaarde een must voor jouw droombaan.
WERKWAARDE 12: ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN
Behoefte/verlangen/drijfveer: Prettige en comfortabele werkplek. Werken in een mooie omgeving, in een gebouw met uitstraling en goede faciliteiten.
Werk dat wordt uitgevoerd in een mooi gebouw op een prettige werkplek onder gunstige arbeidsomstandigheden.
Een aangename werkplek is eigenlijk voor het merendeel van alle mensen van belang. Vooral goed werkende apparatuur, een juiste sfeer en bij voorkeur een eigen en ruime werkplek worden dan als belangrijk ervaren. Voor mensen die duidelijk hoger scoren op deze werkwaarde zal bovendien gelden dat ze daarbij meer dan anderen waarde hechten aan bijvoorbeeld het uiterlijk en de locatie van het gebouw waar ze werken. Mensen die lager scoren op deze werkwaarde geven relatief juist minder om de kwaliteit van de parkeerplekken of de kantine.
Mensen die hoger scoren op deze werkwaarde zullen relatief vaker ook hoger scoren op de werkwaarde balans werk en privé. Of mensen belang hechten aan de arbeidsomstandigheden heeft niets te maken met hoe oud ze zijn, wat hun opleidingsniveau is of dat ze man dan wel vrouw zijn.
VitaeBox: Leefgebied: OMGEVING: In hoeverre haal je inspiratie voor je werkgeluk uit je omgeving? Voor iedereen is dit anders. Is het belangrijk voor je? Dan is het een onderdeel van jouw droombaan.
WERKWAARDE 13: RELATIES OP HET WERK
Behoefte/verlangen/drijfveer: Waarde hechten aan gezelligheid en vriendschap op het werk.
Werken met mensen: Samenwerken of onder de mensen zijn is belangrijk.
Werk waarin er een prettige sociale omgang is met leuke collega's.
De sociale sfeer op het werk is voor nagenoeg iedereen belangrijk. Vooral het hebben van aangename collega's en een positieve interactie met hen en leidinggevenden is iets dat steevast als belangrijk tot zeer belangrijk wordt gezien. Een hogere of een lagere score op de werkwaarde relaties op het werk betekent dan ook niet dat iemand echt weinig dan wel echt veel belang aan deze werkwaarde hecht. Iedereen vindt het wel belangrijk. Alleen voor echt hoge scores of zeer lage scores kun je zeggen dat iemand er echt veel of juist echt weinig aan hecht.
Tot een goede omgang horen zaken als veel gezelligheid, saamhorigheid en in zijn algemeenheid goed kunnen opschieten met collega's en leidinggevenden.
Het is opvallend dat de meeste mensen de sociale omgang met collega's bij voorkeur tot de werksituatie beperken. Personeelsuitstapjes bijvoorbeeld worden door de meerderheid als minder belangrijk gevonden. De mate waarin mensen een scheiding wensen tussen werk en privé speelt hierin mede een rol. De werkwaarde relaties op het werk hangt positief samen met de waarde arbeidsomstandigheden. Scoor je hoog op de één dan scoor je waarschijnlijk ook hoger op de ander. Deze werkwaarde wordt ook wel 'omgang met collega's' of 'collegialiteit' of zelfs 'gezelligheid' genoemd.
VitaeBox: Leefgebied: MENSEN: Mensen is een belangrijk onderdeel van werkgeluk. Ben je een mensen-mensen? Dan is de omgang met fijne collega’s en/of fijne klanten een must. Ben je meer op jezelf en kost interactie je vaak energie? Dan is alleen werken juist een must. Of zit je er een beetje tussenin? In ieder geval is het handig om hier goed over na te denken. Je kan nog zo’n leuke baan hebben, met werk dat je het allerliefst doet, maar wanneer je werkt met mensen die je energie kosten dan hou je het niet vol. Dan is het moeilijk om motivatie vast te houden.
Het gaat hier niet alleen om mensen waar je een klik mee hebt en graag mee samenwerkt. Het gaat ook om de hoeveelheid mensen die je om je heen wil hebben tijdens het werk. Bewezen is bijvoorbeeld dat een kantoortuin voor de meer introverte mensen killing is voor de werk concentratie. En dat een kantoor-in-je-uppie killing is voor de meer extraverte mensen.
Het gaat ook om hiërarchie, ben je graag een volger? Dan is een fijne manager een must. Of ben je zelf meer een leider? Dan is het aansturen van mensen een must.
Een combinatie met de werkwaarde Invloed gaat over netwerken. Dus graag onder de mensen zijn om je netwerk te onderhouden en /of uit te breiden.
WERKWAARDE 14: ALTRUÏSME
Behoefte/verlangen/drijfveer: Een bijdrage willen leveren aan een groter geheel. De ‘wereld verbeteren’ of een zinvolle bijdrage willen leveren aan de samenleving. Graag een ander willen helpen.
Werk waarin je je inzet voor anderen.
Hoezeer je het belangrijk vindt om iets te betekenen voor anderen wordt in de werkwaarde altruïsme gereflecteerd. Anderen helpen en van dienst zijn, is iets dat mensen die aan deze werkwaarde hechten in hun werk dan ook terug willen zien. Werk doen dat nuttig is voor de maatschappij in het algemeen heeft voor hen de voorkeur boven werk waarin eigen gewin voorop staat. Mensen die laag scoren zijn het vaker eens met de stelling dat hun eigen belang belangrijk is. Over het algemeen geldt dat betekenisvol zijn voor anderen en anderen helpen voor het overgrote deel van alle Nederlanders belangrijk is. Lagere scores geven daarom niet aan dat altruïsme een onbelangrijke werkwaarde gevonden wordt. Wel geeft het aan dat zij niet perse werk zoeken waarin de inzet voor anderen een erg belangrijk onderdeel is.
Het zal niet verbazen dat mensen die heel hoog scoren op de werkwaarde altruïsme doorgaans iets minder hechten aan hoge financiële beloningen. Ook op de werkwaarde autonomie scoren ze relatief vaker lager. Daarbij geldt ook dat zij nog meer dan anderen vinden dat een goede sociale omgang met collega's belangrijk is. Vrouwen scoren over het algemeen net iets hoger op deze werkwaarde dan mannen.
VitaeBox: Leefgebied: DOEN – VOLDOENING: Altruïsme gaat over mensen, blij willen zijn voor een ander. Iets goeds willen doen voor de wereld, voor de maatschappij, voor de groep waar je toe behoort.
Deze werkwaarde lijkt niet samen te kunnen gaan de werkwaarde Autonomie. Maar dat hoeft niet perse zo te zijn. Wanneer Autonomie vooral te maken heeft met de manier waarop je het liefst werkt dan kan Altruïsme daarnaast belangrijk zijn voor wie je het liefst werkt.
Wil je aan de slag met jouw werkwaarden? Doe de werkgelukankers test en vertaal de voor jou belangrijke werkwaarden naar jouw droombaan.